استخراج كلمات دشوار و مرتب كردن آنها به ترتیب حروف الفبا
هر گروه یك متن املا با كمك تمام اعضای گروه خود می نویسد و معلم املای همه گروهها را جمع آوری كرده و میخواند سپس یا بهترین دیكته به كل كلاس گفته می شود و یا از هر گروه یك پاراگراف انتخاب كرده و دیكته تلفیقی تهیه كرده و به كل كلاس، دیكته می گوییم. در این صورت متن دیكته را بچه ها انتخاب كرده اند.
دانش
آموزان را گروه بندی می كنیم و سپس هر گروه متن دیكته ای را می نویسد و
برای گروه دیگر می خواند تا آن گروه بنویسد. دیكته گروه به گروه نام دیگر
این دیكته است...
در مواقعی كه شاگردی ضعیف است و در املا پیشرفت چندانی ندارد، می توان دانش آموز ضعیف را كنار دانش اموزی قوی نشاند تا بعضی از لغات را كه برایش مشكل است، با مشورت بنویسد. در نتیجه دانش آموز ضعیف، هم آن لغت را به خوبی به ذهن می سپارد و هم با افت نمره به طور مكرر مواجه نمی شود. البته این روش نباید به طور تكراری و همیشگی باشد.
در هنگام تصحیح كردن املا، معلم صحیح لغات را نمی نویسد و دانش آموزان خودشان درست لغات را از كتاب پیدا می كنند و بعد معلم به آن املا نمره می دهد. یعنی، ابتدا دور كلمات اشتباه خط كشیده می شود و صحیح آن را بچه ها می نویسند و معلم به صحیح نوشتن آنها نمره می دهد.
روش دیگر این است كه معلم بهتر است متن دیكته را قبل از املا برای بچه ها بخواند، ولی بچه ها چیزی ننویسند و تنها گوش دهند.
بعد از املا باید متن مجددا خوانده شود، یعنی در هر املا كل متن باید سه بار خوانده شود.
در صورت دیگر املا، می توان شفاهی دیكته را خواند و بچه ها لغات مهم آن را هجی كنند و در هوا بنویسند.
نوع دیگر املا می تواند چنین باشد كه شاگرد پشت سری، كلمات را روی پشت فرد جلویی بنویسد و شاگرد جلویی از روش حركت انگشتی فرد عقبی بتواند لغات را بفهمد و بنویسد، كه این یك نوع بازی و املا است.
در روش دیگر به بچه ها گفته می شود كه روزنامه با خود به كلاس بیاورند و لغات را ببرند و از لغات بریده شده یك بند املا برای معلم درست كنند و بروی ورقه بچسبانند. این روش را می توان به صورت گروهی نیز انجام داد.
می توان متن املایی را به صورت پلی كپی بدون نقطه، بدون تشدید و یا به صورت لغات ناقص به دانش آموزان داد تا آنان در جای مناسب نقطه بگذارند یا تشدید قرار دهند و یا لغات ناقص را كامل كنند.
می توان دیكته را به صورت لغات صحیح و غلط در كنار هم قرار داد تا بچه ها كلمه غلط را خط بزنند.
روش دیگر املا می تواند به صورت تصویری باشد. یعنی، شكل را به دانش آموزان بدهیم تا آنان املای صحیح آن را بنویسند. (در پایه اول و دوم)
املای تقویت حافظه: بدین صورت كه معلم متنی را روی تخته می نویسد و سپس متن را برای دانش آموزان می خواند و سپس روی نوشته هایش روی تخته پرده می كشد و بچه ها باید هر آنچه از متن فهمیده اند بنویسند. سپس معلم پرده را از تخته بر می دارد و بچه ها متن خود را با متن تخته مقایسه می كنند و به خود امتیاز می دهند.
روش دیگر، می تواند استفاده از آینه باشد كه كلمات را برعكس بنویسیم و بچه ها با آینه درست آن را بنویسند و یا صحیح آن را بخوانند.
دیكته آبی: روش كار این است كه، بچه ها به صورت انفرادی یا گروهی با خود آب پاش به مدرسه می آورند و با آب دیكته را روی زمین می نویسند و گروهی نوشته های خود را تصحیح می كنند.
از روشهای موجود در تصحیح املا این است كه دانش آموزان با اشتباهات خود جمله بسازند و یا دیكته به صورت جمله سازی از لغات مهم درس باشد.
دانش آموزان كلمات مهم یا مشكل درس را روی پارچه بنویسند و سپس با خمیر یا نخ و سوزن كلمات را بسازند و یا بدوزند كه در این صورت هنر و بازی توامان می شوند. (یادگیری تلفیقی)
دانش آموزان از اشتباهات خود در املا كلمات هم خانواده، متضاد و یا هم معنا بنویسند.
برای آشنایی دانش آموزان با انواع صداها و لهجه ها در هنگام دیكته گفتن و از این كه بچه ها تنها به صدا و لحن معلم خود خو نگیرند، معلم می تواند از اطرافیان خود بخواهد تا متن املا را بر روی نوار بخوانند و صدای خود را ضبط كنند و سپس آن متن را به كلاس بیاورد و بچه ها از روی آن نوار دیكته بنویسند تا در هنگام ارزشیابی پایانی و یا هر زمان دیگر بچه ها دچار مشكل نشوند.
همكاران معلم می توانند در املاهای كلاسی جای خود را تعویض كنند و به بچه های كلاسهای دیگر املا بگویند تا بچه ها با انواع صداها و لحن و گویش در دیكته آشنا شوند.
دانش آموزان می توانند به والدین خود دیكته بگویند و والدین در املای خود چند كلمه را اشتباه بنویسند تا بچه ها آنها را تصحیح كنند و به پدر و مادر خود نمره دهند.
بچه ها می توانند به معلم خود دیكته بگویند. هر گروه یك پاراگراف به معلم بگوید و در انتها گروهها ورقه معلم را تصحیح كنند و یا هر گروه پاراگراف مخصوص به خود را تصحیح كند. البته بهتر است معلم چند كلمه را عمدا اشتباه بنویسد.
برای والدین بی سواد، فرزند می تواند صدای خود را ضبط كند و از روی صدای خود به خودش دیكته بگوید یعنی صدای ضبط شده ی خود را جایگزین صدای اولیای خود كه بی سواد هستند، نماید.
یكی دیگر از روش ها برای تصحیح املا این است كه میتوان املا را به بچه ها داد تا تصحیح كنند، ولی در نهایت نمره نهایی را معلم بدهد یا دانش آموزان تصحیح كننده با مداد كنار دفتر فرد، نمره بگذارند و بعد معلم نمره خود را با نمره ای كه دانش آموزان داده مقایسه كند.
معلم لغاتی را بروی مقوا می نویسد و مقوا را به تخته نصب می كند و زمان كوتاهی وقت می دهد تا دانش آموزان كلمات را به دقت نگاه كنند و سپس مقوا را جمع می كند. در اینجا بچه ها هر آن چه از لغات در ذهنشان مانده است را می نویسند و معلم لغات و كلمات آنان را تصحیح می كند تا دقت آنان سنجیده شود.
دانش آموزان املا را در هوا بنویسند و معلم در هوا تصحیح كنیم، نه با قلم بر روی كاغذ.
معلم می توان املا را بر روی چندین كارت بنویسد و این كارت ها را بین گروهها تقسیم كند تا تمام گروهها كارتها را ببینند و سپس كارتها را جمع كرده و از روی آنها دیكته بگوید.
پست ثابت: